ADHD (تێکچوونی زیادە چالاکیی کەمی سەرنج) چییە؟


ته‌ندروستی‌ -

تێکچوونی زیادە چالاکی کەمی سەرنج (ADHD) یەکێکە لە باوترین نەخۆشیەکانی منداڵی و دەتوانێت تا تەمەنی هەرزەکاری و گەورەبوون بەردەوام بێت بۆ هەندێک، دکتۆر سیهاب پزیشکی پسپۆڕی منداڵان له‌م بابه‌ته‌دا زانیاری زیاتر له‌سه‌ر ئه‌م نه‌خۆشییه‌ ده‌خاته‌ ڕوو.

 ADHD نەخۆشییەکی ڕەفتاری دەمارییە کە بە سەختی بەرچاو لە بێباکی، زیادە چالاکی و ئیمپاڵسیڤ یان تێکەڵکردنی ئەم دووانە تایبەتمەندە. 

ئەو منداڵانەی کە ADHD یان هەیە بەبێ بیرکردنەوە مامەڵە دەکەن زۆر چالاکن و کێشەیان هەیە لە تەرکیزکردن، لەوانەیە تێبگەن کە چاوەڕوان دەکرێت لێیان بەڵام کێشەیان هەبێت بەدواداچوونیان بۆ بکەن چونکە ناتوانن بە هێمنییەوە دابنیشن، سەرنج بدەن یان گرنگی بە وردەکارییەکان بدەن. بێگومان هەموو منداڵان (بەتایبەت منداڵانی بچووکتر) بەم شێوەیە مامەڵە دەکەن لە هەندێک کاتدا بە تایبەتی کاتێک کە دڵەڕاوکێیان هەیە یان وروژاون. بەڵام جیاوازی لەگەڵ ADHD ئەوەیە کە نیشانەکان بۆ ماوەیەکی درێژتر ئامادە دەبن و لە شوێنی جیاوازدا ڕوودەدەن. توانای منداڵ بۆ کارکردنی کۆمەڵایەتی و ئەکادیمی و لە ماڵەوە تێکدەدەن. هەندێک جار نەخۆشی ADHD لە منداڵیدا ناناسرێتەوە، و دواتر لە گەورەبووندا دەستنیشان دەکرێن. (هەواڵی خۆش ئەوەیە کە بە چارەسەری دروست منداڵانی تووشبوو بە ADHD دەتوانن فێربن بە سەرکەوتوویی لەگەڵ نیشانەکانیان بژین و بەڕێوەی بەرن).

چارەسەری ADHD تەنها خواردنی دەرمان نییە. هیچ چارەسەرێک نییە بۆ نەخۆشی زیادە چالاکی کەمی سەرنج (ADHD)، بەڵام چارەسەرکردن دەتوانێت نیشانەکانی منداڵەکەت کەم بکاتەوە و حاڵەتەکە زۆر کەمتر ببێتە کێشە لە ژیانی ڕۆژانەدا.



PM:02:49:29/08/2022




ئه‌م بابه‌ته 1496 جار خوێنراوه‌ته‌وه‌‌